ରାବଣ ବହୁତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା, ଦେବତାମାନେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଶକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଭୟଭୀତ ହୋଇଥିଲେ | ଏହି ଶକ୍ତି ହେତୁ ରାବଣ ଅହଂକାରୀ ହୋଇ ନିର୍ଯ୍ୟାତନା ଆରମ୍ଭ କଲା | ଅହଂକାର ହେତୁ ରାବଣ ନିଜକୁ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭାବିବାକୁ ଲାଗିଲା ଏବଂ ଯାହା ଚାହିଁଲା ତାହା କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲା | ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଅପମାନିତ କରିବା, ବଳ ଦ୍ୱାରା କୌଣସି ଜିନିଷ ହାସଲ କରିବା ରାବଣର ଏକମାତ୍ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା | ରାବଣ ଅଧର୍ମ ରାସ୍ତାରେ ଚାଲିବା ଆରମ୍ଭ କଲା, ଯେଉଁ କାରଣରୁ ଦେବତା ଏବଂ ସାଧାରଣ ଜନତା ଭୟଭୀତ ଓ ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ ରହିବାକୁ ଲାଗିଲେ | ଏହି ଅତ୍ୟାଚାରରୁ ରାବଣ ପାଖରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରଭୁ ରାମ ରାବଣକୁ ହତ୍ୟା କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କରିଥିଲେ l
କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ,ତ୍ରେତୟା ଯୁଗରେ ସହସ୍ରବହୁ ଅର୍ଜୁନ ନାମକ ଜଣେ ମହାନ୍ ରାଜା ହୋଇଥିଲେ। ଯେଉଁମାନେ କର୍ତ୍ତବୀର୍ଯ୍ୟ ଅର୍ଜୁନ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜାଣିଥିଲେ | ସହସ୍ରବହୁ ଅର୍ଜୁନ ରାବଣ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ | କର୍ତ୍ତବୀର୍ଯ୍ୟ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ କର୍ତ୍ତବୀର୍ଯ୍ୟ ଥିଲା। ସେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ମହାନ୍ ରାଜା ଥିଲେ। ତାଙ୍କର ଅନେକ ରାଣୀ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ କିନ୍ତୁ କାହାର ସନ୍ତାନ ନଥିଲେ | ପୁଅ ରତ୍ନ ପାଇବା ପାଇଁ ରାଜା ଏବଂ ତାଙ୍କ ରାଣୀମାନେ କଠୋର ଅନୁତାପ କଲେ, କିନ୍ତୁ କୌଣସି ସଫଳତା ପାଇଲେ ନାହିଁ | ତା’ପରେ ତାଙ୍କର ଜଣେ ରାଣୀ ଦେବୀ ଅନୁସୁୟାଙ୍କୁ ଏହାର ପ୍ରତିକାର ପାଇଁ କହିଥିଲେ। ତା’ପରେ ଦେବୀ ଅନୁସୁୟା ତାଙ୍କୁ ଅଧିକ ମାସରେ ଶୁକ୍ଲ ପକ୍ଷରେ ପଡ଼ିଥିବା ଏକାଦଶୀ ରେ ଉପବାସ କରିବାକୁ ଏବଂ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବାକୁ କହିଥିଲେ। ଏକାଦଶୀରେ ଉପବାସ ହେତୁ ଭଗବାନ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇ ବର ମାଗିବାକୁ କହିଥିଲେ, ତା’ପରେ ରାଜା ଏବଂ ରାଣୀ କହିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଭୁ ତାଙ୍କୁ ଏକ ପୁତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିବା ଉଚିତ ଯିଏ ସମସ୍ତ ଜଗତରେ ସମସ୍ତ ଗୁଣରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସମ୍ମାନଜନକ ଏବଂ କାହା ଦ୍ୱାରା ପରାଜିତ ହେବନାହିଁ l ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ରାଜାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ତମ ମନଷ୍କାମନା ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ | କିଛି ମାସ ପରେ, ରାଣୀ ଏକ ପୁତ୍ର ସନ୍ତାନ ଜନ୍ମ ଦେଲେ, ଏହି ପୁତ୍ରର ନାମ କର୍ତ୍ତବୀର୍ଯ୍ୟ ଅର୍ଜୁନ କିମ୍ବା ସହସ୍ରବହୁ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ |
ଏକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଯେତେବେଳେ ଲଙ୍କାପତୀ ରାବଣ ସହସ୍ରବହୁ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ସାହସିକତା ବିଷୟରେ ଜାଣିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ସହସ୍ରବହୁ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟକୁ ଯାଇ ପରାସ୍ତ କରିବାକୁ ଇଛା କରିଥିଲେ । ସେଠାରେ ପହଞ୍ଚି ରାବଣ ନର୍ମଦା ନଦୀ କୂଳରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ଖୁସି କରିବା ପାଇଁ ତପସ୍ୟା କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଅଳ୍ପ ଦୂରରେ, ସହସ୍ରବହୁ ଅର୍ଜୁନ ନିଜ ପତ୍ନୀ ମାନଙ୍କ ସହିତ ନର୍ମଦା ନଦୀରେ ଗାଧୋଇବାକୁ ଆସିଥିଲେ, ସେ ସେଠାରେ ଜଳ କ୍ରୀଡା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ନିଜର ହଜାର ହଜାର ବାହୁରେ ନର୍ମଦା ନଦୀର ପ୍ରବାହକୁ ବନ୍ଦ କରିଦେଲେ | ପ୍ରବାହକୁ ବନ୍ଦ କରି ନଦୀ ଜଳ କୂଳରୁ ପ୍ରବାହିତ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା। ଯେଉଁଥିପାଇଁ ରାବଣର କ୍ରୋଧିତ ହୋଇଥିଲା | ଏହା ରାବଣକୁ କ୍ରୋଧିତ କଲା ଏବଂ ସେ ସହସ୍ରବହୁ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ଡାକରା ଦେଲା | ସହସ୍ରବହୁ ଅର୍ଜୁନ ଯୁଦ୍ଧରେ ରାବଣକୁ ପରାସ୍ତ କରି ତାଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ କରି ନେଇଥିଲେ।
ରାବଣର ପିତା ଏବିଷୟରେ ଜାଣିବା ପରେ ସହସ୍ରବହୁ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ଏବଂ ରାଵଣଙ୍କୁ ମୁକ୍ତି ଦେବାପାଇଁ କହିଥିଲେ l ରାବଣର ଜେଜେଙ୍କ ନାମ ରୁଷି ପୂଲସ୍ତ୍ୟ ଥିଲା l ସେ ସହସ୍ରବହୁଙ୍କୁ ରାଵଣଙ୍କୁ ମୁକୁଳାଇବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ l ଏହା ପରେ ରାବଣଙ୍କ ଜେଜେଙ୍କ କଥା ମାନି ସହସ୍ରବହୁରାଵଣଙ୍କୁ ଛାଡି ଦେଇଥିଲେ l
